Gluten-free

کلمه‌ی «gluten-free» در زبان فارسی به «فاقد گلوتن» یا «بدون گلوتن» ترجمه می‌شود.

گلوتن نوعی پروتئین است که در غلاتی مانند گندم، جو و چاودار یافت می‌شود و خاصیت کشسانی و چسبندگی به خمیر می‌بخشد. وقتی درباره‌ی غذایی گفته می‌شود gluten-free، منظور این است که در تهیه‌ی آن هیچ‌گونه گلوتنی به‌کار نرفته یا میزان آن بسیار ناچیز است. این اصطلاح به‌ویژه در صنایع غذایی و تغذیه به‌صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد و به یک برچسب مهم برای سلامت مصرف‌کنندگان تبدیل شده است.

رژیم غذایی بدون گلوتن در سال‌های اخیر به‌ویژه برای افرادی که از بیماری سلیاک رنج می‌برند اهمیت یافته است. در این بیماری، بدن فرد قادر به هضم و پردازش گلوتن نیست و مصرف آن منجر به التهاب روده و مشکلات جدی گوارشی می‌شود. بنابراین، برچسب gluten-free روی محصولات غذایی تضمینی است برای این دسته از بیماران که بتوانند بدون نگرانی از عوارض، غذاهای سالم و ایمن مصرف کنند. علاوه بر بیماران سلیاک، برخی افراد دیگر نیز به حساسیت یا عدم تحمل گلوتن مبتلا هستند و ناچارند چنین رژیمی را دنبال کنند.

اما فراتر از جنبه‌های درمانی، رژیم gluten-free در بین بسیاری از مردم به یک سبک زندگی و حتی نوعی مد غذایی تبدیل شده است. افراد زیادی بر این باورند که حذف گلوتن می‌تواند باعث بهبود هضم غذا، افزایش انرژی و حتی کاهش وزن شود، اگرچه تحقیقات علمی در این زمینه هنوز نتایج قطعی ارائه نکرده‌اند. همین موضوع سبب شده که تقاضا برای محصولات بدون گلوتن در بازار جهانی به‌طور چشمگیری افزایش یابد.

صنعت غذا نیز در پاسخ به این نیاز، طیف گسترده‌ای از محصولات gluten-free عرضه کرده است. از نان و کیک گرفته تا ماکارونی و بیسکویت، همه در نسخه‌های بدون گلوتن تولید می‌شوند تا هم بیماران و هم علاقه‌مندان به این سبک تغذیه بتوانند انتخاب‌های متنوعی داشته باشند. حتی در رستوران‌ها و کافه‌ها، منوهای اختصاصی بدون گلوتن ارائه می‌شود تا مشتریان با خیال راحت غذای مورد نظر خود را میل کنند.

واژه‌ی gluten-free نمادی از ارتباط میان تغذیه و سلامت است. این اصطلاح نشان می‌دهد که چگونه شناخت بهتر از ترکیبات غذایی و واکنش بدن انسان به آن‌ها، می‌تواند مسیر تولید، بازاریابی و حتی فرهنگ غذایی را تغییر دهد. gluten-free فقط یک برچسب روی بسته‌بندی نیست، بلکه بیانگر تحولی گسترده در نگاه بشر به رابطه‌ی میان غذا، سلامتی و سبک زندگی مدرن است.