پخشوپلا در زبان انگلیسی معمولاً به صورت scattered یا messy ترجمه میشود.
«پخشوپلا» اصطلاحی عامیانه در زبان فارسی است که برای توصیف وضعیتی درهم، آشفته، نامنظم یا بیسروسامان به کار میرود. این واژه میتواند به شکلهای مختلفی در گفتوگوهای روزمره مورد استفاده قرار گیرد؛ چه برای اشاره به اشیای فیزیکی، چه برای توصیف گفتار، فکر، یا حتی اوضاع زندگی فرد.
از نظر تصویری، وقتی از واژهی «پخشوپلا» استفاده میکنیم، تصویری از اتاقی در ذهن ایجاد میشود که وسایل آن بینظم روی زمین و اطراف ریختهاند، بدون اینکه ترتیب خاصی داشته باشند. اما این تصویر فقط به اشیای فیزیکی محدود نمیشود. وقتی کسی حرفهایش «پخشوپلا» است، یعنی منسجم حرف نمیزند، از این شاخه به آن شاخه میپرد و ذهن شنونده را دچار سردرگمی میکند.
این واژه اغلب بار منفی دارد و بیانگر وضعیتی ناپسند است. مثلاً اگر کسی بگوید «خونهمون بعد از مهمونی پخشوپلا شده»، منظورش این است که خانه به هم ریخته و نیاز به نظمدهی و تمیزکاری دارد. یا اگر کسی بگوید «ذهنم این روزا خیلی پخشوپلاست»، به نوعی به آشفتگی ذهنی و ناتوانی در تمرکز اشاره دارد.
از نظر ساختاری، «پخش» به معنای گسترده شدن یا ریختن چیزی در سطحی است و «پلا» نیز شکلی قدیمیتر و محاورهای از همین مفهوم است که کنار هم قرار گرفتن این دو واژه باعث تقویت بار تصویری و احساسی آن میشود. این تکرار معنایی در فارسی برای تأکید بر شدت وضعیت به کار میرود.
جالب است که این اصطلاح مانند بسیاری از دیگر اصطلاحات فارسی، از دل تجربهی زیستهی روزمره شکل گرفته و در زبان گفتاری جایگاه خاصی دارد. معادل دقیق و کامل آن در انگلیسی شاید به صورت مستقیم وجود نداشته باشد، اما میتوان بسته به زمینه، از واژگانی چون all over the place, messy, scattered, disorganized یا حتی chaotic استفاده کرد.
«پخشوپلا» نشاندهندهی ناهماهنگی، بینظمی و بیساختاری است؛ چه در ظاهر، چه در محتوا، و چه در ذهن و زبان. واژهای است زنده، پویا و پرکاربرد در گفتوگوی روزمره که بهخوبی توانسته بخشی از تجربهی انسانی ما را در قالب یک ترکیب صوتی بیان کند.
از آنجا که فستدیکشنری به عنوان مرجعی معتبر توسط دانشگاهها و دانشجویان استفاده میشود، برای رفرنس به این صفحه میتوانید از روشهای ارجاع زیر استفاده کنید.
شیوهی رفرنسدهی:
معنی لغت «پخش و پلا» در فستدیکشنری. مشاهده در تاریخ ۵ شهریور ۱۴۰۴، از https://fastdic.com/word/پخش و پلا