کلمهی اعتیادآور در زبان انگلیسی به addictive ترجمه میشود.
اعتیادآور به چیزی گفته میشود که تمایل یا وابستگی شدید و مداوم در فرد ایجاد میکند، بهگونهای که ترک یا پرهیز از آن دشوار یا حتی در برخی موارد غیرممکن میشود. این وابستگی میتواند هم جسمی باشد و هم روانی، و معمولاً با تکرار مصرف یا تجربهی آن پدیده تقویت میشود. صفت «اعتیادآور» معمولاً در توصیف مواد مخدر، نوشیدنیهای خاص، خوراکیها، داروها و حتی فعالیتهایی مثل قمار یا استفاده از شبکههای اجتماعی به کار میرود.
مواد اعتیادآور مانند نیکوتین، الکل، یا مواد مخدر باعث تغییراتی در سیستم عصبی مرکزی میشوند و با تأثیر بر انتقالدهندههای عصبی مانند دوپامین، احساس لذت، آرامش یا فرار از درد را بهصورت موقت فراهم میکنند. همین تجربهی لذتبار، مغز را به تکرار مصرف ترغیب میکند و چرخهای از وابستگی و نیاز کاذب ایجاد میشود. اما اعتیاد تنها به مواد محدود نمیشود.
برخی رفتارها نیز اعتیادآورند، مانند بازیهای ویدیویی، خرید کردن یا حتی کار کردن بیشازحد. این نوع اعتیادها اگرچه جسمی نیستند، اما میتوانند زندگی فرد را تحتتأثیر قرار دهند، بهخصوص زمانیکه کنترل بر انجام آن رفتار از دست میرود و سایر جنبههای زندگی فرد آسیب میبیند. در این حالت، واژهی اعتیادآور نه به یک ماده، بلکه به تجربهای ذهنی و روانی اشاره دارد.
استفاده از واژهی اعتیادآور معمولاً همراه با هشدار و نگاه منفی است، چراکه اعتیاد میتواند آسیبهای جدی جسمی، روانی، اجتماعی و اقتصادی به فرد و اطرافیان او وارد کند. به همین دلیل، تولیدکنندگان دارو، مواد غذایی یا فناوریهای نوین موظفاند دربارهی میزان اعتیادآوری محصولات خود شفاف باشند و هشدارهای لازم را به مصرفکنندگان بدهند.
واژهی اعتیادآور فقط توصیفکنندهی یک ویژگی نیست، بلکه بیانگر پدیدهای پیچیده در تعامل میان انسان، مواد، و رفتارهاست. شناخت دقیق آن و آگاهی از اثراتش نقش مهمی در پیشگیری، کنترل و درمان اعتیاد دارد و به ما کمک میکند تا مرز میان استفادهی سالم و وابستگی آسیبزا را بهتر تشخیص دهیم.
از آنجا که فستدیکشنری به عنوان مرجعی معتبر توسط دانشگاهها و دانشجویان استفاده میشود، برای رفرنس به این صفحه میتوانید از روشهای ارجاع زیر استفاده کنید.
شیوهی رفرنسدهی:
معنی لغت «اعتیاد آور» در فستدیکشنری. مشاهده در تاریخ ۲۳ مرداد ۱۴۰۴، از https://fastdic.com/word/اعتیاد آور