ترانسفورماتور به انگلیسی

کلمه‌ی «ترانسفورماتور» در زبان انگلیسی به transformer ترجمه می‌شود.

ترانسفورماتور دستگاهی است الکتریکی که برای تغییر سطح ولتاژ جریان متناوب (AC) به کار می‌رود. این وسیله می‌تواند ولتاژ را افزایش دهد (ترانسفورماتور افزاینده) یا آن را کاهش دهد (ترانسفورماتور کاهنده) تا انتقال انرژی الکتریکی به‌صورت کارآمدتر و ایمن‌تر انجام شود. اساس عملکرد ترانسفورماتور بر پایه‌ی قانون القای الکترومغناطیسی فاراده است؛ یعنی هنگامی که جریان متناوب از سیم‌پیچ اولیه عبور می‌کند، میدان مغناطیسی متغیری ایجاد می‌شود که در سیم‌پیچ ثانویه ولتاژی القا می‌کند. همین اصل ساده، اساس یکی از حیاتی‌ترین اختراعات بشر در عرصه‌ی فناوری برق است.

در ساختار فنی، ترانسفورماتور از دو یا چند سیم‌پیچ مسی و یک هسته‌ی آهنی یا فریت تشکیل شده است. هسته وظیفه دارد میدان مغناطیسی تولیدشده را به بهترین شکل هدایت کند تا اتلاف انرژی به حداقل برسد. نوع چیدمان، جنس هسته، و نسبت تعداد دور سیم‌پیچ‌ها تعیین‌کننده‌ی میزان تبدیل ولتاژ هستند. در صنعت، ترانسفورماتورها در ابعاد بسیار متفاوتی ساخته می‌شوند: از نمونه‌های کوچک در شارژر تلفن همراه گرفته تا مدل‌های عظیم در نیروگاه‌ها که می‌توانند هزاران ولت را منتقل کنند.

کاربرد ترانسفورماتور در زندگی روزمره و زیرساخت‌های شهری بسیار گسترده است. تقریباً در هر وسیله‌ی برقی که با جریان متناوب کار می‌کند، شکلی از ترانسفورماتور وجود دارد. شبکه‌های برق سراسری نیز بدون وجود این دستگاه قابل‌تصور نیستند؛ زیرا برق تولیدشده در نیروگاه‌ها باید برای انتقال، با ولتاژ بالا فرستاده و در مقصد، به ولتاژ مناسب مصرف کاهش داده شود. این تبدیل چندمرحله‌ای تنها به‌واسطه‌ی ترانسفورماتورها ممکن است.

از دیدگاه تاریخی، اختراع ترانسفورماتور نقطه‌ی عطفی در توسعه‌ی سیستم‌های برق بود. در اواخر قرن نوزدهم، با ظهور سیستم جریان متناوب، نیاز به وسیله‌ای برای کنترل ولتاژ احساس شد و همین نیاز منجر به توسعه‌ی نخستین ترانسفورماتورهای صنعتی شد. این اختراع، انتقال برق در مسافت‌های طولانی را ممکن ساخت و پایه‌گذار گسترش شبکه‌های روشنایی، کارخانه‌ها و خانه‌های مسکونی شد. در واقع، بدون ترانسفورماتور، تمدن امروزی با این گستره از انرژی الکتریکی ممکن نبود.

در نگاهی فلسفی‌تر، می‌توان گفت ترانسفورماتور نماد تبدیل و تعادل است؛ دستگاهی که انرژی را از یک سطح به سطحی دیگر منتقل می‌کند، بدون آنکه ماهیت اصلی آن را تغییر دهد. این مفهوم، استعاره‌ای از فرایندهای ارتباطی و انتقال دانش نیز هست؛ جایی که معنا یا نیرو، از منبعی به مقصدی دیگر منتقل می‌شود و در مسیر، تنها شدت یا شکلش تغییر می‌کند. ترانسفورماتور، به‌ظاهر ابزاری فنی است، اما در عمق خود، بازتابی از نظم، کارایی و هوشمندی بشر در مهار انرژی به شمار می‌رود.