کلمهی «کوارتز» در زبان انگلیسی به quartz ترجمه میشود.
کوارتز یکی از فراوانترین و مهمترین کانیهای موجود در پوستهی زمین است و از نظر شیمیایی عمدتاً از دیاکسید سیلیکون (SiO₂) تشکیل شده است. این مادهی معدنی به دلیل ساختار بلوری منظم، سختی بالا و شفافیت چشمنوازش از دوران باستان تا امروز مورد توجه انسانها بوده است. کوارتز نهتنها در طبیعت فراوان است، بلکه در فرهنگها، فناوریها و هنرهای مختلف نیز جایگاه ویژهای یافته است.
کوارتز در اشکال و رنگهای گوناگونی در طبیعت یافت میشود. از شفاف و بیرنگ گرفته تا صورتی (رز کوارتز)، بنفش (آمتیست)، دودی (اسموکی کوارتز) و شیری (کوارتز شیری). هر نوع از این سنگها در اثر ترکیب با عناصر یا شرایط زمینشناسی خاصی پدید میآیند و از این رو، هرکدام زیبایی و ویژگی منحصربهفرد خود را دارند. بلورهای کوارتز به دلیل درخشش و مقاومتشان در برابر فرسایش، در ساخت جواهرات، مجسمهها و تزئینات خانگی کاربرد گستردهای دارند. بسیاری از فرهنگها از دوران باستان، کوارتز را سنگی مقدس و محافظ دانستهاند و آن را نمادی از پاکی و انرژی طبیعی تلقی کردهاند.
از نظر علمی، کوارتز ساختاری بلوری دارد که از اتمهای سیلیکون و اکسیژن به شکلی منظم تشکیل شده است. این آرایش خاص بلوری باعث میشود کوارتز خاصیت پیزوالکتریک داشته باشد؛ یعنی هنگامی که تحت فشار قرار گیرد، بار الکتریکی تولید میکند. همین ویژگی موجب شده است که کوارتز در صنایع الکترونیکی نقش اساسی ایفا کند. کریستالهای کوارتز در ساخت ساعتهای دقیق، رادیوها، حسگرها و تجهیزات مخابراتی استفاده میشوند. در واقع، ساعتهای کوارتزی که امروزه بسیار متداولاند، به کمک نوسانهای منظم بلور کوارتز زمان را با دقتی چشمگیر اندازهگیری میکنند.
در زمینشناسی نیز کوارتز یکی از شاخصترین مواد معدنی برای مطالعهی فرایندهای تشکیل سنگهاست. این کانی در سنگهای آذرین، دگرگونی و رسوبی یافت میشود و حضور آن میتواند اطلاعات ارزشمندی دربارهی تاریخچهی زمین و شرایط محیطی زمان تشکیل سنگها ارائه دهد. از آنجا که کوارتز در برابر تجزیه و فرسایش بسیار مقاوم است، دانههای آن در ماسهسنگها و بستر رودخانهها به وفور دیده میشود. به نوعی میتوان گفت که کوارتز حافظ خاطرات زمین است؛ زیرا در مسیر چرخهی سنگها دوام میآورد و نشانههایی از گذشته را با خود حمل میکند.
در بعد نمادین و فلسفی، کوارتز اغلب با وضوح، تمرکز ذهنی و تعادل انرژی در ارتباط است. بسیاری از مردم بر این باورند که بلورهای کوارتز میتوانند انرژیهای منفی را جذب یا خنثی کرده و به تعادل روحی و ذهنی کمک کنند. گرچه این باورها جنبهی علمی ندارند، اما نشان میدهند که انسان همواره میان زیبایی طبیعی و معناجویی روحی پیوندی برقرار کرده است. کوارتز، با درخشش آرام و ساختار کامل خود، یادآور هماهنگی میان نظم طبیعت و نیاز انسان به تعادل است؛ سنگی که در مرز میان علم و زیبایی، زمین و ذهن، و ماده و معنا قرار دارد.
از آنجا که فستدیکشنری به عنوان مرجعی معتبر توسط دانشگاهها و دانشجویان استفاده میشود، برای رفرنس به این صفحه میتوانید از روشهای ارجاع زیر استفاده کنید.
شیوهی رفرنسدهی:
معنی لغت «کوارتز» در فستدیکشنری. مشاهده در تاریخ ۵ آبان ۱۴۰۴، از https://fastdic.com/word/کوارتز