سال کبیسه به انگلیسی

کلمه‌ی «سال کبیسه» در زبان انگلیسی به "leap year" ترجمه می‌شود.

سال کبیسه، پدیده‌ای تقویمی است که به منظور هماهنگ‌سازی تقویم میلادی (و تقویم‌های شمسی دیگر) با سال نجومی واقعی طراحی شده است. در تقویم میلادی، یک سال معمولی ۳۶۵ روز دارد، اما گردش کامل زمین به دور خورشید در واقع حدود ۳۶۵٫۲۴۲۲ روز طول می‌کشد. این تفاوت جزئی باعث می‌شود که تقویم به‌تدریج از واقعیت نجومی فاصله بگیرد، مگر اینکه با افزودن یک روز اضافی هر چهار سال، این اختلاف جبران شود—و اینجاست که «سال کبیسه» وارد عمل می‌شود.

در تقویم میلادی، سالی «کبیسه» در نظر گرفته می‌شود که عدد آن بر ۴ بخش‌پذیر باشد، مگر آنکه بر ۱۰۰ بخش‌پذیر باشد ولی بر ۴۰۰ نیز بخش‌پذیر نباشد. به‌عنوان مثال، سال ۲۰۰۰ یک سال کبیسه بود چون هم بر ۴ و هم بر ۴۰۰ بخش‌پذیر است، اما سال ۱۹۰۰ کبیسه نبود چون فقط بر ۱۰۰ بخش‌پذیر بود. در این سال‌ها، روز ۲۹ فوریه به تقویم افزوده می‌شود و در نتیجه آن سال ۳۶۶ روز خواهد داشت. این تنظیم باعث می‌شود موقعیت فصل‌ها در تقویم ثابت بماند و اختلالی در ترتیب فصل‌ها و مناسبت‌های فصلی به وجود نیاید.

در تقویم هجری شمسی نیز مفهوم سال کبیسه وجود دارد، اما با محاسبات متفاوت و دقت بیشتر. در این تقویم، هر چهار سال یک بار، معمولاً یک روز به انتهای سال (اسفند) افزوده می‌شود و سال به‌جای ۳۶۵، دارای ۳۶۶ روز می‌شود. الگوریتم‌های پیشرفته‌تری در تقویم ایرانی برای تنظیم دقیق‌تر سال کبیسه استفاده می‌شود که آن را از نظر دقت، یکی از دقیق‌ترین تقویم‌های خورشیدی جهان کرده است.

از نظر اجتماعی و فرهنگی، سال کبیسه همواره با کنجکاوی و توجه همراه بوده است. کودکانی که در روز ۲۹ فوریه به دنیا می‌آیند، تنها هر چهار سال یک بار می‌توانند تولدشان را در همان روز تقویمی جشن بگیرند؛ این موضوع به منبعی از طنز، قصه و حتی باورهای عامیانه تبدیل شده است. در برخی فرهنگ‌ها، حتی رویدادهای خاصی برای این روز در نظر گرفته می‌شود که در سال‌های عادی امکان‌پذیر نیست.

سال کبیسه نمونه‌ای بارز از تلاش انسان برای نظم‌بخشی به زمان و انطباق آن با قوانین طبیعت و حرکت کیهانی است. این پدیده، با آنکه در ظاهر تنها به افزودن یک روز مربوط می‌شود، نمایانگر رابطه‌ی عمیق میان تقویم، نجوم، ریاضی و تمدن بشری است. بدون وجود سال کبیسه، پس از چند قرن، تقویم ما به‌کلی از ترتیب فصل‌ها و زمان طبیعی فاصله می‌گرفت.