گندزده به انگلیسی

کلمه‌ی «گندزده» در زبان انگلیسی به rotten, decayed یا putrid ترجمه می‌شود.

«گندزده» واژه‌ای است که برای توصیف حالتی از فساد، تباهی یا از بین‌رفتن کیفیت اصلی یک ماده به کار می‌رود. این واژه در زبان فارسی اغلب در توصیف مواد غذایی به‌ویژه میوه‌ها، سبزیجات یا گوشت‌هایی به کار می‌رود که بر اثر گذر زمان، قرار گرفتن در شرایط نامناسب یا فعالیت میکروارگانیسم‌ها دچار فساد و تجزیه شده‌اند. بار معنایی این واژه بسیار منفی است و نوعی انزجار و ناپسندی را تداعی می‌کند، چرا که «گند» در فارسی ریشه در بوی نامطبوع و حالت متعفن دارد و وقتی چیزی «زده» می‌شود، به معنای آن است که به طور کامل آلودگی یا فساد بر آن غالب شده است.

از منظر علمی، وقتی ماده‌ای «گندزده» می‌شود، در واقع فرآیند فساد میکروبی یا شیمیایی در آن رخ داده است. در مواد غذایی، این امر معمولاً ناشی از رشد باکتری‌ها، قارچ‌ها یا کپک‌هاست که ساختار اصلی غذا را تجزیه کرده و بوی نامطبوع، رنگ غیرطبیعی و مزه‌ی ناخوشایند ایجاد می‌کنند. برای نمونه، گوشت گندزده بویی تند و زننده دارد که نتیجه‌ی آزاد شدن ترکیبات شیمیایی حاصل از تجزیه‌ی پروتئین‌هاست. به همین ترتیب، میوه‌ی گندزده نرم و بدبو می‌شود و مصرف آن می‌تواند سلامت انسان را تهدید کند.

در زبان روزمره، «گندزده» تنها محدود به توصیف مواد فاسدشده نیست، بلکه می‌تواند استعاره‌ای برای توصیف وضعیتی کلی نیز باشد. برای مثال، گاهی از این واژه برای اشاره به مکان‌های متروکه و آلوده، روابط ناسالم یا شرایط نابسامان استفاده می‌شود. در این معنا، واژه از سطح مادی فراتر می‌رود و تصویری از پوسیدگی و تباهی کلی را در ذهن شنونده تداعی می‌کند. همین کاربرد استعاری باعث شده که «گندزده» در ادبیات و گفتار روزمره بار عاطفی شدیدی داشته باشد.

از دیدگاه بهداشتی، پرهیز از مصرف مواد گندزده همواره توصیه می‌شود، زیرا این مواد می‌توانند حامل میکروب‌ها و سموم خطرناک باشند. آگاهی از نشانه‌های فساد مواد غذایی برای حفظ سلامت اهمیت ویژه‌ای دارد. بوی تعفن، تغییر رنگ و بافت، و حضور لکه‌ها و کپک‌ها از مهم‌ترین نشانه‌هایی هستند که به انسان هشدار می‌دهند چیزی گندزده شده است. این حساسیت نسبت به فساد مواد غذایی ریشه در تجربه‌های طولانی بشر دارد که همواره تلاش کرده است با روش‌های گوناگون مانند خشک‌کردن، نمک‌سود کردن یا استفاده از سرما و انجماد، جلوی گندیدن و فساد را بگیرد.

از منظر ادبی، «گندزده» علاوه بر ایجاد حسی از تنفر، می‌تواند ابزار قدرتمندی برای تصویرسازی باشد. نویسندگان و شاعران گاه از این واژه برای القای فضای تیره، خفقان‌آور و نابسامان استفاده می‌کنند. به کار بردن این اصطلاح در متون ادبی می‌تواند به شدت بر بار احساسی متن بیفزاید، چرا که مخاطب با شنیدن آن بی‌اختیار بوی نامطبوع، رنگ تیره و تصویری از نابودی را در ذهن مجسم می‌کند. «گندزده» واژه‌ای است که هم در زندگی روزمره و هم در متون ادبی، نقشی پررنگ و تأثیرگذار ایفا می‌کند.