organ
organ
با کلیک بر روی هر مترادف یا متضاد، معنی آن را مشاهده کنید.
کلمهی «ارگان» در زبان انگلیسی به organ ترجمه میشود.
ارگان در زیستشناسی به ساختاری گفته میشود که از تجمع چندین بافت با وظایف هماهنگ تشکیل شده و یک کارکرد مشخص را در بدن موجودات زنده بر عهده دارد. هر ارگان مانند یک واحد عملکردی مستقل است که در کنار سایر ارگانها مجموعهای یکپارچه را ایجاد میکند. این واژه معمولاً برای توصیف بخشهایی از بدن به کار میرود که ساختار پیچیده و نقش مشخص دارند، مانند قلب، کبد، ریه و کلیه. مفهوم ارگان یکی از پایههای اصلی درک سازوکارهای زیستی و فیزیولوژیکی است و نقطهٔ اتصال میان بافتها و دستگاههای بدن به شمار میآید.
در بدن موجودات زنده، ارگانها بهگونهای طراحی شدهاند که با ترکیب بافتهای مختلف، عملکردی واحد و منسجم داشته باشند. برای مثال، قلب متشکل از بافت عضلانی، بافت همبند و بافت عصبی است، اما همهٔ این بافتها در کنار هم وظیفهٔ پمپاژ خون را به شکلی هماهنگ انجام میدهند. از این منظر، ارگانها نشاندهندهٔ سطحی از پیچیدگی و تخصصیافتگی در ساختار موجودات زنده هستند. بدون وجود ارگانها، بدن قادر به انجام فعالیتهای حیاتی منظم و هدفمند نبود.
ارگانها معمولاً در قالب دستگاههای بدن عمل میکنند، یعنی گروهی از ارگانها با همکاری یکدیگر یک وظیفهٔ بزرگتر را بر عهده میگیرند. بهعنوان مثال، دستگاه گوارش شامل ارگانهایی مانند معده، روده و کبد است و همهٔ این بخشها بهصورت هماهنگ فرآیند هضم و جذب مواد غذایی را انجام میدهند. این همافزایی میان ارگانها باعث میشود کارکردهای پیچیدهٔ زیستی بهصورت دقیق و پایدار انجام شوند و بدن در شرایط متعادل باقی بماند.
در علم پزشکی، بررسی وضعیت ارگانها نقش حیاتی در تشخیص، پیشگیری و درمان بیماریها دارد. هرگونه اختلال در عملکرد یک ارگان میتواند بر سایر بخشهای بدن تأثیر بگذارد، زیرا بدن یک سیستم یکپارچه و بههمپیوسته است. پزشکان با بررسی دقیق ساختار، عملکرد و تعامل ارگانها تلاش میکنند میزان سلامت و کارایی بدن را ارزیابی کنند. همچنین بسیاری از روشهای درمانی، از جراحی گرفته تا دارودرمانی، مستقیماً بر بازگردانی عملکرد طبیعی ارگانها تمرکز دارند.
ارگانها علاوهبر نقش بیولوژیکی، از نظر پژوهشی نیز اهمیت بسیاری دارند. مطالعهٔ ساختار و عملکرد هر ارگان میتواند اطلاعات ارزشمندی دربارهٔ تکامل، فیزیولوژی و سازوکارهای حیات ارائه کند. پژوهش در زمینهٔ ساخت ارگانهای مصنوعی، مهندسی بافت و پیوند اعضا از مهمترین حوزههای علمی امروز است که در آن تلاش میشود ارگانهای آسیبدیده با نمونههای سالم یا ساختهشده جایگزین شوند. این تحقیقات نهتنها دانش زیستشناسی را گسترش میدهد، بلکه امید تازهای برای درمان بسیاری از نارساییهای ارگانی فراهم کرده است.
کلمهی «ارگان» در زبان انگلیسی به organization یا body ترجمه میشود (بسته به زمینه).
در معنا و کاربرد غیرزیستی، «ارگان» به مجموعهای سازمانیافته از افراد، نهادها یا بخشهایی گفته میشود که هدفی مشخص را دنبال میکنند و بهصورت هماهنگ عمل میکنند. این مفهوم بیشتر در زمینههای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و اداری کاربرد دارد و معمولاً به یک ساختار رسمی یا نیمهرسمی اشاره میکند که وظایف و مسئولیتهای مشخصی دارد. چنین ارگانی ممکن است یک نهاد دولتی، سازمان مردمنهاد، شرکت یا هر گروه سازمانیافته دیگر باشد که در جهت تحقق اهداف معین فعالیت میکند.
ارگانها در نظامهای اجتماعی نقش کلیدی دارند، زیرا با تقسیم وظایف و مسئولیتها به کارایی بیشتر جامعه کمک میکنند. وجود ارگانهای مختلف با تخصصها و مأموریتهای متنوع، امکان مدیریت بهتر منابع و هماهنگی فعالیتها را فراهم میسازد. هر ارگان دارای ساختار داخلی، قوانین، رویهها و سلسلهمراتب خاص خود است که چارچوب فعالیتهای آن را مشخص میکند و در جهت رسیدن به اهداف سازمانی به کار گرفته میشود.
در ادبیات مدیریتی و سازمانی، ارگان بهعنوان یک واحد مستقل شناخته میشود که میتواند منابع مالی، انسانی و اطلاعاتی خود را مدیریت کند و در تصمیمگیریها نقش مستقیم داشته باشد. چنین ساختاری معمولاً مسئولیت پاسخگویی دارد و باید در چارچوب قوانین و مقررات عمل کند. ویژگی مهم ارگانها، توانایی آنها در ایجاد انسجام میان اعضا و بهرهگیری مؤثر از منابع به منظور نیل به اهداف تعیینشده است.
ارگانها همچنین در حوزههای فرهنگی و رسانهای به عنوان بسترهای اطلاعرسانی و نشر محتوا شناخته میشوند. مثلاً «ارگان خبری» یا «ارگان رسمی» اشاره به رسانه یا نشریهای دارد که پیامها، سیاستها و دیدگاههای یک گروه یا سازمان را منتقل میکند. این کاربرد به نقش ارگانها در شکلدهی افکار عمومی، هدایت اطلاعرسانی و حمایت از اهداف اجتماعی تأکید میکند.
از منظر اجتماعی و سیاسی، وجود ارگانهای مستقل و متنوع برای پویایی جامعه و تسهیل در اداره امور ضروری است. این ارگانها بهعنوان نمایندهٔ بخشهای مختلف جامعه، امکان مشارکت جمعی، تنظیم روابط و تحقق منافع عمومی را فراهم میآورند. همچنین، این نهادها با فراهمکردن چارچوبهایی برای تعامل و همکاری، به ثبات و توسعهٔ پایدار جوامع کمک میکنند.
از آنجا که فستدیکشنری به عنوان مرجعی معتبر توسط دانشگاهها و دانشجویان استفاده میشود، برای رفرنس به این صفحه میتوانید از روشهای ارجاع زیر استفاده کنید.
شیوهی رفرنسدهی:
معنی لغت «ارگان» در فستدیکشنری. مشاهده در تاریخ ۵ آذر ۱۴۰۴، از https://fastdic.com/word/ارگان