هخامنشی به انگلیسی

کلمه‌ی «هخامنشی» در زبان انگلیسی به Achaemenid ترجمه می‌شود.

هخامنشی نام سلسله‌ای از شاهان ایران باستان است که از حدود سال ۵۵۰ پیش از میلاد تا ۳۳۰ پیش از میلاد بر بخش عظیمی از جهان آن زمان حکومت کردند. این سلسله به‌دست کوروش بزرگ (Cyrus the Great) بنیان نهاده شد و پس از او شاهانی چون کمبوجیه، داریوش بزرگ، خشایارشاه و اردشیر اول یکی پس از دیگری بر تخت نشستند. نام «هخامنشی» برگرفته از نام «هخامنش» (Achaemenes) است، که نیای بزرگ این خاندان محسوب می‌شود.

امپراتوری هخامنشیان نخستین و بزرگ‌ترین شاهنشاهی گسترده‌ی تاریخ جهان بود که قلمرو آن از رود سند در شرق تا دریای مدیترانه و مصر در غرب امتداد داشت. این امپراتوری با سیاستی نوین و تساهل‌آمیز در اداره‌ی اقوام مختلف شناخته می‌شود. کوروش بزرگ با فتح بابل و صدور منشور حقوق بشر که امروزه به استوانه‌ی کوروش معروف است، نشان داد که هخامنشیان نه‌تنها از قدرت نظامی بهره می‌بردند بلکه در دیپلماسی، حقوق و اداره‌ی حکومت نیز بسیار پیشرو بودند.

از منظر فرهنگی و معماری، هخامنشیان یادگارهای شگفت‌انگیزی از خود به‌جای گذاشتند. مهم‌ترین نمونه‌ی آن شهر پارسه یا تخت‌جمشید (Persepolis) است که به‌فرمان داریوش بزرگ ساخته شد و بعدها توسط جانشینان او گسترش یافت. این مجموعه‌ی باستانی نه‌تنها نماد شکوه و عظمت این سلسله است، بلکه بیانگر نگاه چندفرهنگی، هنر ترکیبی و سازمان‌یافتگی بالای این امپراتوری محسوب می‌شود. کتیبه‌های سنگی، نقش‌برجسته‌ها و سنگ‌نوشته‌های هخامنشی در سراسر فلات ایران و مناطق مجاور، منابع ارزشمندی برای شناخت تاریخ، زبان و فرهنگ آن دوران به‌شمار می‌روند.

ویژگی برجسته‌ی هخامنشیان در اداره‌ی امپراتوری، تقسیم آن به ساتراپی‌ها یا استان‌ها بود که هر یک زیر نظر ساتراپی اداره می‌شدند. این شیوه‌ی تمرکززدایی در کنار حفظ وحدت مرکزی، باعث ثبات سیاسی و توسعه‌ی اقتصادی در منطقه‌ی گسترده‌ای شد. راه شاهی (Royal Road)، شبکه‌ی پستی پیشرفته، استفاده از سکه‌ی داریوشی (داریک) و نظام اداری مکتوب، همگی از نوآوری‌های مهم این دوره‌اند که نقش مهمی در انسجام امپراتوری و ارتباط میان اقوام ایفا کردند.

با وجود قدرت و نفوذ گسترده، امپراتوری هخامنشی در نهایت در برابر حمله‌ی اسکندر مقدونی شکست خورد. با این حال، میراث فرهنگی، هنری، سیاسی و اقتصادی این سلسله چنان تأثیرگذار بود که حتی در دوره‌های بعدی ردپای آن در ساختار حکومت، معماری و فرهنگ باقی ماند. امروز، هخامنشیان نماد افتخار ملی برای ایرانیان و بخشی از حافظه‌ی جهانی بشریت در زمینه‌ی تمدن باستانی محسوب می‌شوند.