merit, right or title
merit
right or title
تبلیغات (تبلیغات را حذف کنید)
کلمهی «استحقاق» در زبان انگلیسی به deserving, merit, یا entitlement ترجمه میشود، بسته به بافت جمله و نوع استفاده. این واژه یکی از مفاهیم کلیدی در حوزهی عدالت، اخلاق و حقوق فردی یا اجتماعی است.
«استحقاق» به معنای شایستگی یا حق داشتن برای دریافت چیزی است؛ چیزی که فرد بهواسطهی رفتار، تلاش، شرایط یا جایگاه خود، آن را سزاوار و درخور میداند. این واژه معمولاً زمانی بهکار میرود که بخواهیم تأکید کنیم یک فرد یا گروه، بهدلایل منطقی و عادلانه، سزاوار دریافت پاداش، فرصت، امتیاز یا حتی احترام هستند.
از منظر حقوقی و اجتماعی، «استحقاق» میتواند نشاندهندهی حقوقی باشد که برای افراد تعریف شده است؛ مانند استحقاق دریافت حقوق بازنشستگی، خدمات درمانی، یا یارانهها. در این معنا، استحقاق نهفقط بر پایهی شایستگی شخصی، بلکه بر اساس قوانین، قراردادها یا اصول عدالت اجتماعی نیز تعریف میشود. در این زمینه، واژههایی مانند entitlement و eligibility در انگلیسی کاربرد گستردهای دارند.
در ادبیات و زبان روزمره، استحقاق گاهی با بار ارزشی مثبت یا منفی بهکار میرود. برای مثال، وقتی گفته میشود «او استحقاق این جایزه را دارد»، منظور این است که شایستگیاش را از طریق تلاش، استعداد یا تعهد اثبات کرده است. اما در سوی دیگر، گاهی از «احساس استحقاق» (sense of entitlement) انتقاد میشود، بهویژه وقتی افراد بدون زحمت یا پشتوانهی اخلاقی یا قانونی، خود را سزاوار چیزی میدانند.
در فلسفهی اخلاق، مفهوم استحقاق پیوند نزدیکی با عدالت دارد. در نظامهای اخلاقی مبتنی بر شایستهسالاری (meritocracy)، این باور وجود دارد که افراد باید بر اساس تلاش، استعداد یا شایستگیهای واقعی خود، به پاداشها یا موقعیتها برسند. در این دیدگاه، استحقاق نهتنها یک حق، بلکه شاخصی برای توزیع عادلانهی منابع و فرصتهاست.
«استحقاق» واژهای است که هم در زندگی فردی و هم در ساختارهای کلان اجتماعی و حقوقی نقش مهمی ایفا میکند. این واژه به ما یادآوری میکند که «حق داشتن» نباید از «شایسته بودن» جدا شود، و عدالت واقعی زمانی برقرار میشود که استحقاقها بر پایهی معیارهای روشن، منصفانه و انسانی تعریف و رعایت شوند.
از آنجا که فستدیکشنری به عنوان مرجعی معتبر توسط دانشگاهها و دانشجویان استفاده میشود، برای رفرنس به این صفحه میتوانید از روشهای ارجاع زیر استفاده کنید.
شیوهی رفرنسدهی:
معنی لغت «استحقاق» در فستدیکشنری. مشاهده در تاریخ ۲۳ مرداد ۱۴۰۴، از https://fastdic.com/word/استحقاق