Asthma

کلمه‌ی «asthma» در فارسی به «آسم» ترجمه می‌شود.

آسم یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن دستگاه تنفسی است که در سراسر جهان میلیون‌ها نفر را درگیر کرده است. این بیماری به دلیل التهاب مزمن و تنگ شدن راه‌های هوایی به وجود می‌آید و معمولاً با علائمی مانند خس‌خس سینه، سرفه‌ی مداوم، احساس تنگی نفس و فشار در قفسه‌ی سینه همراه است. شدت علائم می‌تواند در افراد مختلف و حتی در یک فرد، در زمان‌های متفاوت تغییر کند. برخی افراد تنها در هنگام فعالیت شدید دچار علائم می‌شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است در طول شب یا هنگام قرار گرفتن در معرض آلرژن‌ها علائم شدیدی را تجربه کنند.

علل بروز آسم بسیار متنوع هستند. از یک سو، عوامل ژنتیکی و سابقه‌ی خانوادگی نقش مهمی دارند و احتمال ابتلای فرد را افزایش می‌دهند. از سوی دیگر، عوامل محیطی مانند آلودگی هوا، دود سیگار، گردوغبار، کپک، شوره‌ی حیوانات، مواد شیمیایی یا حتی تغییرات آب‌وهوایی می‌توانند به‌عنوان محرک‌های حملات آسم عمل کنند. در برخی موارد، استرس و هیجانات شدید نیز موجب تشدید علائم می‌شوند. این ترکیب پیچیده از عوامل ژنتیکی و محیطی باعث می‌شود که مدیریت آسم برای هر فرد منحصر به فرد باشد.

انواع آسم را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد. یکی از آن‌ها آسم آلرژیک است که به دلیل واکنش بیش‌ازحد سیستم ایمنی به آلرژن‌هایی مثل گرده‌ی گیاهان یا موی حیوانات ایجاد می‌شود. نوع دیگر، آسم غیرآلرژیک است که بیشتر در اثر عفونت‌های تنفسی یا محرک‌های شیمیایی و فیزیکی مانند دود و آلودگی بروز می‌کند. همچنین نوعی آسم به نام آسم ورزشی وجود دارد که در هنگام فعالیت بدنی شدید و به دلیل افزایش نیاز به اکسیژن فعال می‌شود. شناخت نوع آسم کمک می‌کند تا درمان مناسب‌تر انتخاب شود.

کنترل و درمان آسم معمولاً ترکیبی از دارو و تغییر سبک زندگی است. داروهای استنشاقی شامل دو دسته اصلی هستند: برونکودیلاتورها که راه‌های هوایی را باز می‌کنند و کورتیکواستروئیدها که التهاب را کاهش می‌دهند. علاوه بر آن، پرهیز از عوامل محرک نقش کلیدی دارد. برای مثال، فردی که آسم آلرژیک دارد باید تماس خود را با آلرژن‌ها به حداقل برساند یا فردی که در محیط‌های آلوده زندگی می‌کند باید از ماسک‌های فیلتردار استفاده کند. ورزش منظم، رژیم غذایی سالم و مدیریت استرس نیز می‌تواند به کنترل بهتر این بیماری کمک کند.

زندگی با آسم ممکن است چالش‌هایی ایجاد کند، اما با مراقبت درست و پیروی از برنامه‌ی درمانی پزشک، بیشتر بیماران می‌توانند زندگی فعال، سالم و طبیعی داشته باشند. آموزش بیمار بخش مهمی از روند مدیریت است. فرد مبتلا باید یاد بگیرد که نشانه‌های اولیه‌ی حمله‌ی آسم را بشناسد، استفاده‌ی صحیح از اسپری‌های استنشاقی را بداند و برنامه‌ی مشخصی برای مواقع اضطراری داشته باشد. هرچقدر آگاهی فرد و اطرافیان او درباره‌ی این بیماری بیشتر باشد، احتمال کنترل موفق آن نیز افزایش می‌یابد.