Li

کلمه‌ی «Li» در زبان فارسی به «لیتیوم» ترجمه می‌شود.

لیتیوم یک عنصر شیمیایی با نماد Li و عدد اتمی ۳ است که در گروه فلزات قلیایی جدول تناوبی قرار دارد. این فلز سبک‌ترین فلز شناخته‌شده در جهان است و به‌دلیل خواص ویژه‌اش، نقشی بسیار مهم در صنایع گوناگون و فناوری‌های نوین ایفا می‌کند. رنگ آن نقره‌ای روشن است و در حالت خالص بسیار نرم و سبک بوده، به‌گونه‌ای که حتی می‌توان آن را با چاقو برید.

لیتیوم در طبیعت به‌صورت خالص یافت نمی‌شود، بلکه معمولاً در ترکیبات معدنی مانند اسپدومن، پتالیت و لپیدولیت وجود دارد. استخراج این فلز از معادن یا از آب‌نمک دریاچه‌های شور صورت می‌گیرد. با افزایش تقاضا برای باتری‌های قابل شارژ، به‌ویژه باتری‌های لیتیوم-یون، اهمیت معادن لیتیوم روزبه‌روز بیشتر شده و کشورهایی مانند شیلی، استرالیا و آرژانتین به مراکز اصلی تولید این ماده تبدیل شده‌اند.

یکی از مهم‌ترین کاربردهای Li در ساخت باتری‌های لیتیوم-یون است که امروزه در دستگاه‌های پرکاربردی همچون تلفن‌های همراه، لپ‌تاپ‌ها، خودروهای برقی و ابزارهای هوشمند به‌کار می‌روند. دلیل این انتخاب، ظرفیت بالای ذخیره‌سازی انرژی و وزن کم لیتیوم است که امکان طراحی باتری‌های سبک و پرقدرت را فراهم می‌سازد. این ویژگی باعث شده لیتیوم به قلب تپنده‌ی صنعت انرژی نوین و حمل‌ونقل پایدار تبدیل شود.

علاوه بر صنعت باتری‌سازی، لیتیوم در صنایع دیگری مانند تولید شیشه و سرامیک مقاوم در برابر حرارت، روان‌سازها، داروسازی و حتی فناوری هسته‌ای کاربرد دارد. ترکیبات لیتیوم در داروسازی برای درمان برخی اختلالات روانی به‌ویژه اختلال دوقطبی مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین، استفاده از لیتیوم در ساخت آلیاژهای سبک و مقاوم، اهمیت آن را در صنایع هوافضا و نظامی افزایش داده است.

از منظر علمی و آینده‌پژوهی، Li به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین عناصر قرن بیست‌ویکم شناخته می‌شود. رشد روزافزون تقاضا برای خودروهای برقی و انرژی‌های تجدیدپذیر باعث شده لیتیوم به‌عنوان «طلای سفید» یا «نفت جدید» توصیف شود. با این حال، استخراج و مصرف گسترده‌ی آن چالش‌هایی نیز به همراه دارد، از جمله نگرانی‌های زیست‌محیطی و محدودیت منابع. به همین دلیل، پژوهش‌های بسیاری در حال انجام است تا راه‌های بازیافت لیتیوم یا جایگزین‌های پایدار برای آن پیدا شود.