حیله به انگلیسی

شکل درست و معیار واژه «حیله» است. «حیله» به معنی تدبیر، نیرنگ یا حقه است و در زبان فارسی به همین صورت نوشته می‌شود.

شکل «هیله» نادرست است و در منابع رسمی و فرهنگ‌های لغت فارسی پذیرفته‌ نیست.

کلمه‌ی «حیله» در زبان انگلیسی به trick یا ruse ترجمه می‌شود.

حیله به معنای به‌کارگیری روش‌ها یا تدابیر زیرکانه، فریبنده یا پنهانی برای رسیدن به هدفی خاص است، معمولاً بدون آنکه دیگران متوجه شوند. در بسیاری از زبان‌ها، حیله بار معنایی منفی دارد و به رفتاری اشاره می‌کند که در آن صداقت و صراحت نادیده گرفته می‌شود. با این حال، در برخی موقعیت‌ها ممکن است واژه‌ی حیله به عنوان بخشی از تدبیر یا چاره‌اندیشی هم به‌کار رود، مخصوصاً در متون کهن و ادبی.

در ادبیات فارسی، به‌ویژه در متون عرفانی و اخلاقی، حیله یکی از مفاهیمی است که هم در توصیف شیاطین و نفس امّاره کاربرد دارد و هم در توصیف انسان‌هایی که از صداقت فاصله گرفته‌اند. حافظ و مولوی در اشعار خود بارها از این واژه استفاده کرده‌اند تا نشان دهند چگونه فریب و ظاهرگرایی می‌تواند انسان را از حقیقت دور کند.

در حوزه‌ی حقوق و عدالت، حیله یکی از رفتارهای نکوهیده‌ای است که در مباحث مربوط به فریبکاری، کلاه‌برداری و سوءاستفاده از اعتماد دیگران بررسی می‌شود. فردی که با حیله‌گری تلاش کند دیگران را از حقوق‌شان محروم کند، معمولاً در چارچوب قوانین کیفری و مدنی قابل پیگرد است. بنابراین، حیله‌گری نه‌تنها از نظر اخلاقی مردود شمرده می‌شود، بلکه تبعات قانونی نیز دارد.

در عرف عام نیز افراد حیله‌گر اغلب مورد بی‌اعتمادی قرار می‌گیرند. در فرهنگ عمومی، کسی که برای رسیدن به مقصودش از راه‌های فریبنده و پنهانی استفاده می‌کند، معمولاً در روابط اجتماعی طرد شده یا دست‌کم با احتیاط با او برخورد می‌شود. چنین افرادی ممکن است در کوتاه‌مدت به نتیجه برسند، اما در بلندمدت اعتبار و سرمایه‌ی اجتماعی خود را از دست می‌دهند.

حیله مفهومی است که با مفاهیمی چون فریب، تدبیر منفی، دورویی و عدم صداقت پیوند دارد. در بسیاری از منابع دینی، اخلاقی و تربیتی توصیه شده که افراد به جای حیله‌گری، صداقت، شفافیت و اعتماد را سرلوحه‌ی رفتار خود قرار دهند تا جامعه‌ای سالم و روابطی پایدارتر شکل گیرد.