لایق به انگلیسی deserving یا worthy ترجمه میشود.
کلمهی «لایق» به کسی یا چیزی اشاره دارد که شایستگی و ارزش دریافت احترام، محبت، فرصت، موفقیت یا جایگاه خاصی را دارد. وقتی فردی را لایق میدانیم، یعنی او دارای ویژگیهایی است که او را سزاوار دستاورد یا رفتاری خاص میکند؛ این ویژگیها میتواند شامل تلاش، اخلاق، استعداد، صداقت یا فداکاری باشد.
در روابط انسانی، مفهوم لایق بودن نقش مهمی ایفا میکند. بسیاری از ما در زندگی، در جستجوی کسانی هستیم که «لایق اعتماد»، «لایق عشق» یا «لایق مسئولیت» باشند. همچنین خودمان نیز معمولاً در تلاشیم که در چشم دیگران فردی لایق باشیم. احساس لایق بودن، بهویژه از نظر روانشناسی، نقشی کلیدی در عزتنفس دارد. کسانی که خود را لایق موفقیت، خوشبختی یا عشق نمیدانند، معمولاً دچار تردید، اضطراب یا خودتخریبی میشوند.
در فرهنگ ما، لایق بودن اغلب با شایستگیهای اخلاقی و انسانی سنجیده میشود. کسی که اهل انصاف، مهربانی، صداقت و تلاش است، لایق احترام و قدردانی دانسته میشود. در ادبیات فارسی نیز بارها از لایق بودن بهعنوان شرط دریافت لطف الهی، عشق پاک یا بزرگی یاد شده است. گویی هستی، عطای خود را تنها به آنانی میسپارد که واقعاً شایستهی آن هستند.
با این حال، گاه در زندگی با چالشهایی مواجه میشویم که باعث میشود دربارهی لایق بودن خود یا دیگران دچار تردید شویم. مثلاً ممکن است فردی با وجود تلاش فراوان به نتیجهای نرسد و احساس بیلیاقتی کند. در این مواقع، بازتعریف مفهوم «لایق بودن» اهمیت مییابد: گاهی خودِ تلاش، درد کشیدن، آموختن یا رشد درونی، نشانهی لایق بودن است، حتی اگر نتیجه ظاهری دیده نشود.
لایق بودن مفهومی است که هم از بیرون سنجیده میشود و هم از درون احساس میگردد. باور به اینکه ما لایق عشق، موفقیت، آرامش یا پیشرفت هستیم، یکی از بنیادیترین گامها در مسیر رشد فردی و تحقق رویاهایمان است. لایق بودن را نباید تنها از دید دیگران تعریف کرد، بلکه باید آن را در درون خود کشف کرد و به آن ایمان داشت.
از آنجا که فستدیکشنری به عنوان مرجعی معتبر توسط دانشگاهها و دانشجویان استفاده میشود، برای رفرنس به این صفحه میتوانید از روشهای ارجاع زیر استفاده کنید.
شیوهی رفرنسدهی:
معنی لغت «لایق» در فستدیکشنری. مشاهده در تاریخ ۷ تیر ۱۴۰۴، از https://fastdic.com/word/لایق