کلمهی «بیسواد» در زبان انگلیسی به illiterate ترجمه میشود.
«بیسواد» به فردی اطلاق میشود که توانایی خواندن و نوشتن را ندارد، یا سطح سواد او بسیار پایینتر از حد استاندارد است. در زبان انگلیسی، واژهی illiterate برای توصیف چنین افرادی بهکار میرود. البته در برخی زمینهها، بسته به میزان یا نوع ناآگاهی، ممکن است از اصطلاحاتی نظیر functionally illiterate (یعنی فردی که ممکن است خواندن و نوشتن ابتدایی بداند اما توانایی استفاده مؤثر از آن در زندگی روزمره را ندارد) استفاده شود. این واژه بار معنایی اجتماعی، آموزشی و حتی گاه فرهنگی دارد و نباید با تحقیر یا تمسخر بهکار رود.
از دیدگاه اجتماعی، بیسوادی یکی از مهمترین موانع رشد فردی و توسعهی جامعه بهشمار میرود. فرد بیسواد در بسیاری از زمینههای زندگی، مانند تعاملات اجتماعی، دسترسی به اطلاعات، بهرهمندی از خدمات عمومی و حتی حقوق شهروندی دچار محدودیت میشود. به همین دلیل، در برنامهریزیهای توسعهای کشورهای مختلف، کاهش نرخ بیسوادی یکی از شاخصهای اساسی پیشرفت تلقی میشود.
از نظر تاریخی، بیسوادی همواره با نابرابریهای اقتصادی، جنسیتی و فرهنگی گره خورده است. در بسیاری از جوامع گذشته، دسترسی به آموزش تنها برای طبقات خاصی از جامعه ممکن بود. بهویژه زنان، اقلیتهای قومی یا ساکنان مناطق دورافتاده، قربانی اصلی این نابرابریها بودهاند. امروزه نیز در برخی نقاط جهان، بهویژه در کشورهای در حال توسعه، بیسوادی همچنان چالشی جدی برای میلیونها نفر است و با فقر، بیکاری و طرد اجتماعی پیوندی مستقیم دارد.
در عین حال، مفهوم «بیسوادی» در دهههای اخیر دچار تحول شده است. دیگر صرفاً ندانستن خواندن و نوشتن معیار بیسوادی تلقی نمیشود، بلکه ناتوانی در استفادهی مؤثر از دانش، فناوری، تفکر انتقادی یا مهارتهای رسانهای نیز بهعنوان نوعی بیسوادی نوین یا digital illiteracy شناخته میشود. این تغییر نگاه نشان میدهد که سواد، مفهومی پویا و وابسته به زمان و زمینه است.
از منظر انسانی و اخلاقی، برخورد با فرد بیسواد باید با احترام، همدلی و رویکردی توانمندساز همراه باشد. آموزش و سوادآموزی تنها ابزار مبارزه با بیسوادی نیستند، بلکه عزتنفس، انگیزهی درونی، و ایجاد فرصتهای برابر نیز نقش تعیینکنندهای دارند. هر فرد بیسواد، اگر در محیطی حمایتگر و بدون داوری قرار گیرد، توانایی آموختن و رشد را خواهد داشت.
از آنجا که فستدیکشنری به عنوان مرجعی معتبر توسط دانشگاهها و دانشجویان استفاده میشود، برای رفرنس به این صفحه میتوانید از روشهای ارجاع زیر استفاده کنید.
شیوهی رفرنسدهی:
معنی لغت «بیسواد» در فستدیکشنری. مشاهده در تاریخ ۲۱ تیر ۱۴۰۴، از https://fastdic.com/word/بیسواد