کلمهی «دوبله کردن» در زبان انگلیسی به to dub ترجمه میشود.
دوبله کردن فرایندیست در صنعت فیلم، تلویزیون، بازیهای ویدیویی و حتی پادکستها که در آن صدای اصلی یک اثر ــ معمولاً به زبان مبدأ ــ با صدای جدیدی به زبان مقصد جایگزین میشود. این صدای جدید، معمولاً توسط گویندگان حرفهای ضبط میگردد و تلاش میشود تا هماهنگ با حرکات لب شخصیتها، لحن، احساسات و فضای اثر باشد. هدف از دوبله، قابلفهم ساختن محتوا برای مخاطبانی است که زبان اصلی اثر را نمیدانند و یا با آن راحت نیستند.
دوبله یکی از پیچیدهترین و درعینحال ظریفترین هنرهای پشتصحنهی یک اثر تصویریست. برخلاف ترجمهی سادهی متون، دوبله نیازمند تطبیق کامل میان زبان، فرهنگ، صدا، و حتی روانشناسی مخاطب است. گویندگان دوبله باید بتوانند نهتنها معنا بلکه حس و حال جملات را منتقل کنند. به همین دلیل، یک دوبلهی خوب میتواند حتی برای مخاطبی که زبان اصلی را نمیفهمد، لذت تماشای اثر را بهگونهای فراهم کند که گویی مستقیماً با زبان خودش ساخته شده است.
در کشورهایی مانند ایران، دوبله از دهههای گذشته نقشی جدی و فرهنگی در آشنایی مردم با سینما، سریالها و انیمیشنهای خارجی داشته است. دوبلههای خاطرهانگیز ایرانی از فیلمهای کلاسیک تا آثار روز، در ذهن نسلهای مختلف ماندگار شدهاند. این موفقیت، مرهون صدای گرم و هنرمندانهی گویندگانیست که نهفقط کلمات را ترجمه کردهاند، بلکه نقشها را "زندگی" کردهاند. به همین خاطر است که دوبله در ایران، نهفقط یک شغل فنی، بلکه نوعی هنر نمایشی به حساب میآید.
البته دوبله، مانند هر پدیدهی فرهنگی دیگر، منتقدان خود را نیز دارد. برخی معتقدند دوبله ممکن است اصالت اثر را از بین ببرد یا باعث شود مخاطب از آشنایی با زبان و صدای واقعی بازیگران محروم شود. در مقابل، عدهای معتقدند دوبله باعث دسترسی گستردهتر، راحتی درک محتوا و حتی لذتبخشی بیشتر برای بسیاری از مخاطبان میشود، بهویژه در کودکانی که هنوز توانایی خواندن زیرنویس ندارند.
دوبله کردن عملیست که در تقاطع زبان، صدا، فرهنگ و فناوری قرار دارد. این هنر، راهی برای جهانیتر شدن آثار فرهنگیست، بهشرط آنکه با دقت، درک عمیق از بافت فرهنگی و مهارت هنری انجام شود. اگر به درستی انجام گیرد، دوبله نهفقط انتقال معنا، بلکه بازآفرینی یک تجربه است ــ تجربهای که گاه میتواند حتی از نسخهی اصلی نیز محبوبتر شود.
از آنجا که فستدیکشنری به عنوان مرجعی معتبر توسط دانشگاهها و دانشجویان استفاده میشود، برای رفرنس به این صفحه میتوانید از روشهای ارجاع زیر استفاده کنید.
شیوهی رفرنسدهی:
معنی لغت «دوبله کردن» در فستدیکشنری. مشاهده در تاریخ ۱ شهریور ۱۴۰۴، از https://fastdic.com/word/دوبله کردن