Misinformation

کلمه‌ی «misinformation» در زبان فارسی به «اطلاعات نادرست» یا «اطلاعات غلط» ترجمه می‌شود.

اطلاعات نادرست به هر نوع داده یا خبری گفته می‌شود که از نظر صحت، اعتبار یا دقت با واقعیت مطابقت ندارد. این واژه معمولاً زمانی به کار می‌رود که خطا یا اشتباه در انتقال یا درک اطلاعات رخ داده باشد، بدون آن‌که لزوماً قصد فریبکاری پشت آن باشد. به بیان دیگر، misinformation می‌تواند به دلیل ناآگاهی، اشتباه انسانی یا برداشت غلط ایجاد شود، در حالی که با واژه‌ی «disinformation» که به معنای اطلاعات نادرست عمدی و گمراه‌کننده است، تفاوت دارد.

در جهان امروز که رسانه‌های اجتماعی و ابزارهای ارتباطی سرعت انتقال اخبار را به شدت افزایش داده‌اند، مسئله‌ی اطلاعات نادرست اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. بسیاری از مردم بدون بررسی صحت یک خبر، آن را بازنشر می‌کنند و همین امر باعث می‌شود موجی از باورهای غلط و شایعات در جامعه شکل بگیرد. این نوع از اطلاعات نادرست می‌تواند در زمینه‌های مختلفی مانند سلامت، سیاست، اقتصاد یا حتی مسائل اجتماعی گسترش یابد.

یکی از نمونه‌های رایج misinformation در دوران اخیر، انتشار توصیه‌های غیرعلمی درباره‌ی بیماری‌ها و شیوه‌های درمانی بوده است. برای مثال، در دوره‌ی همه‌گیری کرونا، بسیاری از افراد توصیه‌های پزشکی نادرست را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشتند، که در برخی موارد حتی به سلامت افراد آسیب رساند. این موضوع نشان می‌دهد که انتشار و مصرف بی‌دقت اطلاعات می‌تواند پیامدهای جدی و غیرقابل پیش‌بینی داشته باشد.

به همین دلیل، متخصصان و نهادهای معتبر همواره بر ضرورت «سواد رسانه‌ای» و «تفکر انتقادی» تأکید می‌کنند. فردی که توانایی ارزیابی منابع، مقایسه داده‌ها و بررسی اعتبار نویسنده یا رسانه را داشته باشد، کمتر در دام misinformation می‌افتد. از سوی دیگر، مسئولیت رسانه‌ها و خبرنگاران نیز بسیار مهم است؛ چرا که آنها باید قبل از انتشار، دقت کافی در صحت و سقم اخبار به خرج دهند.

misinformation پدیده‌ای است که ریشه در ماهیت انسانی و خطاپذیر بودن ارتباطات دارد، اما در عصر دیجیتال دامنه و تأثیر آن به‌مراتب گسترده‌تر شده است. مقابله با این پدیده نه تنها نیازمند قوانین و نظارت‌های دقیق است، بلکه به فرهنگ‌سازی و آموزش مردم برای برخورد مسئولانه با اطلاعات نیز وابسته است.