کلمهی «melancholic» در زبان فارسی به معنای «مالیخولیایی»، «اندوهگین»، «غمزده» یا «حزنآلود» ترجمه میشود.
این واژه از ریشهی یونانی melas (به معنی سیاه) و khole (به معنی صفرا) گرفته شده است، که در طب قدیم به نظریهی «اخلاط چهارگانه» بازمیگردد. بر اساس این نظریه، انسانها دارای چهار مایع اصلی در بدن هستند — خون، بلغم، صفرا و صفرای سیاه — و غلبهی هر یک از این مایعات موجب شکلگیری نوعی طبع یا خلقوخو میشود. در این میان، صفرای سیاه با خلقوخوی «melancholic» یا «مالیخولیایی» مرتبط بود، یعنی حالتی از درونگرایی، تفکر عمیق و اندوه درونی.
در حوزهی روانشناسی و فلسفه، «melancholic» معمولاً به شخصی اطلاق میشود که دارای طبیعتی حساس، تأملگر و عاطفی است، اما گاه درگیر احساس غم یا افسردگی نیز میشود. فرد مالیخولیایی بهطور معمول تمایل دارد در دنیای درونی خود غوطهور شود، به جزئیات بیندیشد و به گذشته یا معنای زندگی توجه عمیق نشان دهد. چنین فردی ممکن است از نظر احساسی بسیار ظریف و خلاق باشد، اما در عین حال بهسادگی در احساسات اندوه یا دلسردی فرو رود. از همین رو، در تاریخ اندیشه و هنر، «melancholic» همواره چهرهای دوگانه داشته است — هم نشانهی عمق روح و نبوغ، و هم نشانهی رنج و تنهایی.
در ادبیات و هنر، واژهی «melancholic» اغلب با لحنی شاعرانه و پررمز و راز به کار میرود. بسیاری از آثار هنری، از نقاشیهای دورهی رنسانس گرفته تا موسیقی کلاسیک و شعر رمانتیک، حالوهوایی «melancholic» دارند؛ یعنی در آنها حس غم، نوستالژی و تأمل بر گذر زمان موج میزند. مثلاً قطعاتی از شوپن یا شعرهای کیتس و گوته بهگونهای خلق شدهاند که اندوه و زیبایی را در هم میآمیزند — تجسمی از روح مالیخولیایی. در چنین متونی، اندوه نه ضعف، بلکه نوعی درک عمیق از جهان است؛ احساسی که هنرمند را به سوی تأمل و آفرینش سوق میدهد.
از منظر فلسفی نیز «melancholic» مفهومی فراتر از حالت روحی دارد و گاه با خودِ ماهیت تفکر انسانی پیوند میخورد. فیلسوفانی چون ارسطو و بعدها سورن کییرکگور بر این باور بودند که اندوه، بخش جداییناپذیر از تفکر و خودآگاهی است. انسان مالیخولیایی از سطح روزمرگی فراتر میرود و در جستجوی معنا و حقیقت، به مواجههای صادقانه با رنج و فناپذیری میرسد. از این دیدگاه، «melancholic» نهتنها وضعیتی احساسی، بلکه نوعی بینش فلسفی است که درک عمیقتری از زندگی را ممکن میسازد.
«melancholic» را میتوان تجلیِ ظریفترین لایههای احساس انسانی دانست؛ ترکیبی از غم، زیبایی، تفکر و سکوت. این واژه به انسانهایی اشاره دارد که دنیا را نه صرفاً با چشم، بلکه با دل مینگرند — کسانی که اندوه برایشان نوعی بیداری درونی است، نه تسلیم. در جهانی که سرعت و سطحینگری بر آن چیره شده، روح «melancholic» همچنان نمادی از عمق، اصالت و ارتباط صمیمی با هستی است.
از آنجا که فستدیکشنری به عنوان مرجعی معتبر توسط دانشگاهها و دانشجویان استفاده میشود، برای رفرنس به این صفحه میتوانید از روشهای ارجاع زیر استفاده کنید.
شیوهی رفرنسدهی:
معنی لغت «melancholic» در فستدیکشنری. مشاهده در تاریخ ۵ آبان ۱۴۰۴، از https://fastdic.com/word/melancholic